Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie jest najstarszą wyższą uczelnią artystyczną w Polsce. Powstała ona w roku 1818 i funkcjonowała pierwotnie jako Szkoła Rysunku i Malarstwa w ramach Oddziału Literatury Uniwersytetu Jagiellońskiego (założonego w roku 1364). Po usamodzielnieniu się w roku 1873 przyjęła ona miano Szkoły Sztuk Pięknych a jej dyrektorem został wybitny polski malarz historyczny Jan Matejko (1838 - 1893), obecny patron uczelni, który miał zasadnicze znaczenie w ukształtowaniu krakowskiego środowiska artystycznego
i wykształcił wielu wybitnych uczniów. Po jego śmierci ważną rolę odegrał pierwszy rektor: Julian Fałat, wybitny malarz pejzażysta, zasłużony jako reformator uczelni, która za jego czasów uzyskała rangę szkoły wyższej i nazwę Akademii Sztuk Pięknych. W okresie, kiedy w sztuce europejskiej panował powszechnie modernizm, na wydziale malarstwa uczyli najwybitniejsi polscy artyści: Leon Wyczółkowski, Teodor Axentowicz, Stanisław Wyspiański, Jacek Malczewski, Jan Stanisławski, Józef Mehoffer a później po 1905 roku Józef Pankiewicz, Ferdynand Ruszczyc i Wojciech Weiss. Akademia stała się wówczas głównym centrum polskiego życia artystycznego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918) zorganizowany został Komitet Paryski (później Oddział krakowskiej Akademii w Paryżu), który miał wielki wpływ na rozwój i promocję sztuki polskiej, podejmowano też próby podziału uczelni na wydziały. Po II Wojnie Światowej istniały w Krakowie dwie wyższe uczelnie artystyczne. Po ich połączeniu w roku 1950 powstała Akademia Sztuk Plastycznych (od roku 1979 Akademia Sztuk Pięknych imienia Jana Matejki). Uczelnia rozwijała się i rozwija nadal pod względem struktury, kadry, kierunków i metod kształcenia. Pozostaje ona wierna własnej wspaniałej tradycji a zarazem otwarta na wyzwania i potrzeby współczesności. Akademia Sztuk Pięknych kształci: malarzy, rzeźbiarzy, grafików, projektantów wnętrz oraz form przemysłowych, scenografów i konserwatorów wysokiej rangi, efektywnie współtworzy polską kulturę i promuje ją na całym świecie, wszędzie gdzie działają jej liczni absolwenci lub pracownicy i gdzie docierają ich dzieła.